Σελίδες

Σάββατο 11 Ιανουαρίου 2020

Πρόταση για διάβασμα από την Τίνα Πανώριου: «Τα Λαχανικά κι Εγώ»


Τα παλιά, παλιά τα χρόνια
όταν ήμουν πιο μικρός
άκουγα “λαχανικά”
και γινόμουνα καπνός.
Τώρα όμως έχω αλλάξει
–θα σας πω το μυστικό!–
κι όταν τρώω λαχανικά
διασκεδάζω και γελώ…
Έτσι αρχίζει το νέο μου βιβλίο, που το έγραψα με στόχο μέσα από μια διαφορετική, 
παιχνιδιάρικη παρουσίαση των λαχανικών, ν’ ανοίξω την όρεξη στα παιδιά 
να τα δοκιμάσουν όλα τα λαχανικά, ένα προς ένα!
26 είναι τα διαφορετικά λαχανικά που παρελαύνουν από τις σελίδες του βιβλίου, και σε καθένα αφιερώνουμε μια πολύχρωμη σελίδα με τα ευφάνταστα σχέδια της Σίσυς Κυλερτζή και ένα τετράστιχο, ένα παιχνίδι λέξεων και εικονογράφησης, στο οποίο προσκαλούμε τους μικρούς φίλους και τις μικρές φίλες μας. Υπάρχουν τα λαχανικά που συνήθως έχουμε στο σπίτι, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι τα παιδιά είναι πρόθυμα να τα φάνε, ούτε καν να τα δοκιμάσουν πολλές φορές:
Οι ροδέλες του αγγουριού
αχνοπράσινες στο χρώμα
είναι ρόδες φορτηγού
που ’ρχονται μια μια στο στόμα…
Κι υπάρχουν και λαχανικά που βρίσκονται σπανιότερα στην κουζίνα μας, ωστόσο είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και αξίζουν να είναι μέρος της διατροφής μας:
Κι η αχνοπράσινη αγκινάρα
με τ’ αρμονικά της φύλλα
σαν παράφωνη κιθάρα
μου σφυρίζει: ντο-«φάε»-σι-λα!
Υπάρχουν λαχανικά με ήπια γεύση, που εύκολα βρίσκουν μια θέση στο πιάτο του παιδιού μας, υπάρχει όμως και το κρεμμύδι, το σκόρδο, η πιπεριά,  αξίζουν μία ευκαιρία και αυτά:
Σαν δακράκι –αχ, δες!– το σκόρδο
κι ίσως κλαίει για τ’ άρωμά του
μα αν το βάλω μες στο στόμα
θα γελάει απ’ τη χαρά του!
26 διαφορετικά λαχανικά, 26 διαφορετικές προσεγγίσεις, ώστε το παιδί να περάσει από την παρατήρηση στο ενδιαφέρον κι έπειτα στη δοκιμή. Με την ευχή στο τέλος να πει, όπως και ο μικρός πρωταγωνιστής του βιβλίου:
Τα παλιά, παλιά τα χρόνια
όταν ήμουν πιο μικρός
άκουγα «λαχανικά»
και γινόμουνα καπνός!
Τώρα πια όμως τα λατρεύω
κι είδατε το μυστικό:
για καθένα «μαγειρεύω»
ιστορίες ένα σωρό!

Τρίτη 7 Ιανουαρίου 2020

Αγνωστοι κατέστρεψαν τις πανάρχαιες βραχογραφίες στο Παγγαίο

Μπροστά σε μια ιδιαίτερα δυσάρεστη έκπληξη, και για ορισμένους αρχαιολόγους αποτρόπαια πράξη, βρέθηκαν λίγο μετά την έλευση του νέου χρόνου φυσιολάτρες και περιπατητές που ανέβηκαν στο Παγγαίο, καθώς διαπίστωσαν ότι ορισμένες από τις βραχογραφίες που βρίσκονται εκεί, ηλικίας άνω των 3.000 ετών, καταστράφηκαν από ανθρώπινο χέρι με τη χρήση συρματόβουρτσας.
Όπως υποστηρίζουν αρχαιολόγοι, μελετητές και ιστοριοδίφες της περιοχής, παρότι η ταυτότητα των ανθρώπων που προξένησαν τις φθορές δεν είναι γνωστή, οι βραχογραφίες πιθανότατα καταστράφηκαν από χρυσοθήρες, που ψάχνουν συστηματικά στην περιοχή για θησαυρούς.
Πιστεύουν ότι τα σχέδια αυτά αποτελούν σημάδια, που αντιστοιχούν σε κάποιον μυστικό χάρτη, ο οποίος σχετίζεται με κάποιο είδος κρυμμένου θησαυρού. Έτσι λοιπόν τα καταστρέφουν για να μειώσουν τις πιθανότητες κάποιοι άλλοι να οδηγηθούν στο θησαυρό.
Στην πραγματικότητα βέβαια, οι περίφημες αυτές βραχογραφίες (ή ακιδογραφήματα), όπως εξηγεί μιλώντας στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο δικηγόρος, ιστορικός και μελετητής, Θόδωρος Λυμπεράκης, είναι σχέδια σκαλισμένα πάνω σε γρανίτη ή ασβεστόλιθο, τα οποία μπορεί κάποιος να τα θαυμάσει από κοντά σε ορεινές περιοχές του Παγγαίου, πολύ κοντά μάλιστα και σε οικισμούς. Οι βραχογραφίες αυτές, όπως επισημαίνει, ανακαλύφθηκαν το 1966 από τον καθηγητή του ΑΠΘ, Νικόλαο Μουτσόπουλο, ο οποίος τις μελέτησε και έκανε σχετικές αναφορές. Ωστόσο, μέχρι σήμερα, εκατοντάδες από αυτές βρίσκονται απροστάτευτες, εκτεθειμένες, χωρίς να υπάρχει καμία μέριμνα, αφού δεν αποτελούν αρχαιολογικό χώρο, άρα δε φυλάσσονται».
«Σε κάθε περίπτωση όμως», υπογραμμίζει με έμφαση ο κ. Λυμπεράκης, «αποτελούν ένα μέρος της πλούσιας και σημαντικής πολιτιστικής μας κληρονομιάς και πρέπει να διαφυλαχθούν. Πολιτισμός δεν είναι μόνο η Ακρόπολη και τα άλλα γνωστά μνημεία, είναι και αυτά τα σχέδια, που μας δίνουν σημαντικά στοιχεία για τη ζωή των ανθρώπων πριν από 3.000 χρόνια».
Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, οι παλαιότερες από τις βραχογραφίες ανάγονται στην όψιμη εποχή του χαλκού (περί την 3η χιλιετία π.Χ.), ενώ οι νεότερες φθάνουν μέχρι και τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους. Σε αυτές απεικονίζονται στιγμές από την καθημερινότητα των ανθρώπων που ζούσαν στην περιοχή (Θράκες στην καταγωγή). Σηματοδοτούσαν σημεία για λατρευτικούς σκοπούς ή έδιναν πληροφορίες για την καθημερινότητα εκείνων των ανθρώπων όπως το κυνήγι ή την εύρεση νερού, για τον λόγο αυτό και οι αναπαραστάσεις σχετίζονται με διάφορα ζώα όπως ελάφια, ζαρκάδια, λύκοι, αλεπούδες και σκύλοι.
Ο κ. Λυμπεράκης σημειώνει ακόμα ότι για όσες βραχογραφίες έχουν μέχρι σήμερα διασωθεί, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι είτε βρίσκονται σε περιοχές που δεν είναι εύκολα προσβάσιμες είτε δεν έχουν ακόμα ανακαλυφθεί από τους χρυσοθήρες.
«Δυστυχώς, ένας υπάνθρωπος, μόνο έτσι μπορώ να τον χαρακτηρίσω, δε συγκινήθηκε, ούτε από την αρχαιότητα του μνημείου, ούτε από την ωραιότητά του, ούτε από την προσφορά του στον ελληνικό πολιτισμό και γι' αυτό το κατέστρεψε με μίσος και μανία, χρησιμοποιώντας αιχμηρό εργαλείο, προφανώς συρματόβουρτσα. Η μόνη μας ελπίδα είναι να εντοπιστεί ο βάνδαλος και να τεθεί σε δημόσια διαπόμπευση, μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αλλά και να οδηγηθεί στον Εισαγγελέα».