«Σ’ αυτόν τον τόπο, τον τόπο του “Ξανά”, βρεθήκατε απόψε. Δεχτείτε την ευγένεια των παιδιών, των μικρών και των μεγαλύτερων, να σας οδηγεί», διαβάζουμε στο πρόγραμμα της παράστασης και, πράγματι, με το που ανοίγει η αυλαία βρισκόμαστε σ’ έναν τόπο καλυμμένο με λευκά πέπλα –χρόνου; σκόνης;– που έφηβες, έφηβοι κι ένας μεγαλύτερος σε ηλικία άντρας τα σηκώνουν για ν’ αποκαλύψουν, όχι κάτι κάτω από αυτά, αλλά κάτι κρυμμένο μες στην ψυχή τους.
Ποιοι είναι και πώς βρέθηκαν εκεί; Και γιατί αυτοί, συγκεκριμένα, όλοι μαζί; Αλλά, επίσης, γιατί η πραγματική τους ηλικία απέχει τόσο από τη φαινομενική; Ερωτήματα προβάλλουν κι άλλα, όμως ένα είναι το αμείλικτο – τόσο για τους ηθοποιούς, όσο και για τους θεατές: Αν μπορούσατε να γυρίσετε πίσω στον χρόνο για να διορθώσετε κάτι, αν μπορούσατε να ζητήσετε ένα αντικείμενο για να διορθωθεί αυτό το κάτι, τι θα ζητούσατε;
Φυσικά, είναι αδύνατον για τον άνθρωπο να γυρίσει πίσω στον χρόνο. Όπως είναι αδύνατον ν’ αντιληφθεί αυτοστιγμεί πόσο θα χαραχτεί μέσα του εκείνη η μια στιγμή από τις χιλιάδες στιγμές της κάθε μέρας, εκείνη η στιγμή όπου θα διστάσει ανάμεσα στο ένα και το άλλο. Και θα επιλέξει να κάνει το ένα, κι όχι το άλλο. Κι αυτό το άλλο που δεν έκανε, που δε διάλεξε, που δεν είπε, που δεν κράτησε, που δεν κυνήγησε, θα γίνει ένα αγκάθι στην ψυχή του που θα τον ματώνει κάθε τόσο. Μια μικρή στιγμή, ένα μικρό αγκάθι, μια μικρή πληγή που όμως μένει ανοιχτή στον χρόνο. Μια εικόνα που τρυπά σαν βέλος τον χρόνο και μας βρίσκει κατάστηθα κάθε τόσο.
Η εικόνα ενός σχεδόν γεμάτου θεάτρου με θεατές διαφόρων ηλικιών και οικογένειες είναι κάτι που μας γέμισε χαρά. Όπως και η αίσθηση ότι το ασυγκράτητο γέλιο και η βαθιά συγκίνηση, που εναλλάσσονταν στη διάρκεια της παράστασης, είχαν γίνει κοινό κτήμα όλων.
Αν λοιπόν μπορούσατε να γυρίσετε πίσω στον χρόνο, για ν’ απαλλάξετε την ψυχή σας απ’ αυτό το αγκάθι, τι θα ζητούσατε; Αυτό το ερώτημα έχει διαφορετική απάντηση για τον πρωταγωνιστή της καθεμιάς από τις εφτά ιστορίες που απαρτίζουν τη σπονδυλωτή αυτή παράσταση – ένας ο πρωταγωνιστής κάθε φορά, αλλά όλοι επί σκηνής συμμετέχουν στην ιστορία του: «Η εκδρομή», «Ντιλάιλα», «Μην της το πείτε», «Απομαγ(ν)ητισμός, «Πάττυ», «Το ελαφάκι» βασίζονται στα ομότιτλα διηγήματα του Βασίλη Κατσικονούρη, δημοσιευμένα ή υπό έκδοση, «Μαλλιά για δύο» σε διήγημα της Ελένης Γιαννάκη. Συνεκτικός ιστός μεταξύ των πρωταγωνιστών κάποια έκφανση κρίσης: οικονομική, ηλικιακή, υπαρξιακή, αξιακή ή κρίση ταυτότητας. Όπως και η ανάγκη να μοιραστούν την αλήθεια τους. Όπως και η κατανόηση που γεννιέται σιγά σιγά για την αλήθεια του άλλου, για το τραύμα του και για την ανάγκη του να το επουλώσει. Και το χέρι που απλώνεται να δώσει, να κρατήσει, ν’ αγκαλιάσει.
Φυσικά, είναι αδύνατον για τον άνθρωπο να γυρίσει πίσω στον χρόνο. Γι’ αυτό κι υπάρχει η τέχνη. Που μπορεί να βρίσκει την ψυχή σαν νυστέρι, αλλά την ανακουφίζει σαν βάλσαμο. Και τη γλυκαίνει.
Σημειωτέον ότι πρόκειται για την πρώτη σχολική παράσταση που ανεβαίνει σε επαγγελματική σκηνή: οι ηθοποιοί είναι μαθητές του Βασίλη Κατσικονούρη από το 1ο Γυμνάσιο Ζωγράφου (όπου εργάζεται ως καθηγητής Αγγλικών), γονείς των μαθητών του και συνάδελφοί του· η Ελένη Γιαννάκη, που υπογράφει το πολύ συγκινητικό «Μαλλιά για δύο», είναι γονέας του σχολείου· γονείς είναι και οι Κρίστη Ζέρβα – Βασίλης Παναγιωτόπουλος, που επιμελήθηκαν τα σκηνικά και τις κατασκευές/αντικείμενα (η Ζέρβα και την ενδυματολογία, ο Παναγιωτόπουλος και την αφίσα/πρόγραμμα). Γεγονός εντυπωσιακό, όχι μόνο για το υψηλό επίπεδο της παράστασης, αλλά γι’ αυτή καθαυτή τη διοργάνωσή της: η συνεργασία εφήβων-ενηλίκων έρχεται ως πρόταση για το πώς μπορεί, αν όχι να καλυφθεί, τουλάχιστον ν’ αντιμετωπιστεί το χάσμα των γενεών, με τη συνεννόηση και την κατανόηση· επίσης, ως νέα πρόταση για τον δίαυλο επικοινωνίας που μπορεί ν’ ανοίξει η τέχνη ανάμεσα σε σχολείο και κοινωνία. Γιατί μπορεί, όντως, «Παράδεισος να είναι όταν βρισκόμαστε όλοι μαζί, γυρίζουμε κι αντιγυρίζουμε κάτι όλοι μαζί».
Η εικόνα ενός σχεδόν γεμάτου θεάτρου με θεατές διαφόρων ηλικιών και οικογένειες είναι κάτι που μας γέμισε χαρά. Όπως και η αίσθηση ότι το ασυγκράτητο γέλιο και η βαθιά συγκίνηση, που εναλλάσσονταν στη διάρκεια της παράστασης, είχαν γίνει κοινό κτήμα όλων.
«ΞΑΝΑ …λέγοντας τις ιστορίες» από την ομάδα «Εφήλικον»
Κείμενο: έξι διηγήματα του Βασίλη Κατσικονούρη και ένα της Ελένης Γιαννάκη
Σκηνοθεσία: Βασίλης Κατσικονούρης
Βοηθός σκηνοθέτη: Ιουλία-Λήδα Καρύδη
Παραστάσεις: Κυριακές 14/10, 21/10, 28/10, 4/11, 11/11, 18,11, 2/12 και 9/12, ώρα 3 μ.μ.
Εισιτήρια
Γενική είσοδος: 10 ευρώ
Μαθητικό, εκπαιδευτικοί, γκρουπ: 8 ευρώ
Θέατρο «Σταθμός»
Β. Ουγκώ 55, στάση μετρό Μεταξουργείο
Τηλ.: 210 5230267
https://www.facebook.com/events/567162527075557/
