Εάν ισχύει ότι κάποιοι άνθρωποι έχουν άστρο, τότε ο Νορβηγός συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας Τζο Νέσμπο είναι σίγουρα ένας από αυτούς. Ο Νέσμπο βρέθηκε στην Αθήνα στις 18 και 19 Σεπτεμβρίου για να γνωριστεί με το ελληνικό αναγνωστικό κοινό, που είχε την ευκαιρία να τον απολαύσει στην κατάμεστη αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Αν και η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στις 20:30 το βράδυ της Παρασκευής 18 Σεπτεμβρίου, οι 1.800 αναγνώστες, που είχαν καταφθάσει από διάφορα μέρη της Ελλάδας, σχημάτιζαν ουρές από τις 17:00 το απόγευμα για να πάρουν το απαραίτητο δελτίο εισόδου. Σαράντα πιο τυχεροί αναγνώστες, μέλη της Λέσχης Noir των Εκδόσεων Μεταίχμιο, είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν μαζί του το πρωί του Σαββάτου 19 Σεπτεμβρίου στον Πολυχώρο του εκδοτικού οίκου.
Στη συνέντευξη Τύπου που προηγήθηκε της κεντρικής εκδήλωσης, ο Τζο Νέσμπο ευχαρίστησε με ευγένεια τους παρισταμένους για το ενδιαφέρον που δείχνουν στη δουλειά του και διατράνωσε την αγάπη του για την Κάλυμνο, την οποία επισκέπτεται ανελλιπώς τα τελευταία έξι χρόνια και την οποία θεωρεί το καλύτερο μέρος για αναρρίχηση στον κόσμο. Ο συγγραφέας απάντησε με άνεση σε όλες τις ερωτήσεις, τόσο για το παρελθόν και για τις προσωπικές του επιλογές που καθόρισαν την πορεία της ζωής του, όσο και για τα μελλοντικά επαγγελματικά του σχέδια.
Ο Τζο Νέσμπο γεννήθηκε στο Όσλο το 1960 και από μικρός λάτρευε το ποδόσφαιρο. Σε ηλικία δεκαοχτώ ετών, βρέθηκε να παίζει επαγγελματικά σε μια ομάδα της Α’ Εθνικής, αλλά αναγκάστηκε να σταματήσει λόγω ενός σοβαρού τραυματισμού του. Αυτή ήταν η πρώτη ανατροπή των ονείρων του κι εκ των πραγμάτων υποχρεώθηκε ν’ αλλάξει σχέδια. «Τι κάνεις, όταν δεν ξέρεις τι να κάνεις στη ζωή σου;» αναρωτήθηκε μεγαλόφωνα, για ν’ απαντήσει χαμογελαστός: «Σπουδάζεις οικονομικά!» Κι αυτό έκανε, ενώ παράλληλα άρχισε ν’ ασχολείται με την άλλη μεγάλη του αγάπη: τη μουσική. Οικονομολόγος το πρωί, μέλος ροκ συγκροτήματος το βράδυ. «Εμφανιζόμασταν κάθε Σαββατοκύριακο σ’ ένα μπαρ, αλλά ο μόνος λόγος για τον οποίο γινόμασταν δεκτοί εκεί, ήταν επειδή ο μπασίστας μας γνώριζε τον ιδιοκτήτη. Και παίζαμε τόσο χάλια, που κάθε Σαββατοκύριακο αλλάζαμε όνομα στην μπάντα», λέει γελώντας. Είπαμε, όμως. Ο άνθρωπος έχει άστρο. Το συγκρότημά του, Di Derre, άρχισε να σημειώνει μεγάλη επιτυχία. Και τότε, αρνούμενος να συνεχίσει τη διπλή αυτή ζωή, του οικονομολόγου το πρωί και του ροκ σταρ το βράδυ, ο Τζο Νέσμπο στράφηκε στην άλλη μεγάλη του αγάπη: τη συγγραφή αστυνομικής λογοτεχνίας. Όπου και διέπρεψε. Από το 1997 μέχρι σήμερα έχει γράψει 14 βιβλία, τα οποία έχουν εκδοθεί σε περισσότερες από 40 χώρες, σημειώνοντας πωλήσεις 25.000.000 αντιτύπων.
Ποιος θα μπορούσε να είναι ο μεγαλύτερος φόβος ενός τέτοιου ανθρώπου, λοιπόν; «Δεν μου έχει συμβεί ποτέ να βρεθώ σε συγγραφικό αδιέξοδο, το οποίο είναι ο μεγαλύτερος φόβος ενός συγγραφέα», απαντά στη σχετική ερώτηση. «Ως άνθρωπος, όμως, αυτό που φοβάμαι περισσότερο είναι η τρέλα. Μήπως χάσω το μυαλό μου. Παιδί, φοβόμουν πολύ το σκοτάδι». Στην ερώτηση για το εάν για τον διάσημο ντετέκτιβ του, Χάρι Χόλε, πρωταγωνιστή 10 βιβλίων μέχρι στιγμής, έχει δανειστεί στοιχεία από τον δικό του χαρακτήρα, ο Νέσμπο δεν απαντά με βεβαιότητα. «Αν έχει συμβεί κάτι τέτοιο, συνέβη ασυνείδητα. Είναι φυσικό, όμως, ό,τι συμβαίνει στη ζωή του συγγραφέα να επηρεάζει και τη ζωή του κύριου ήρωά του». Στην ερώτηση για το αν θα γράψει άλλο βιβλίο με τον Χάρι Χόλε, η απάντηση είναι καταφατική: «Ναι, αν και δεν ξέρω ακόμα το θέμα. Και να το ήξερα, όμως, δεν θα μπορούσα να σας το πω, διότι μετά θα έπρεπε να σας σκοτώσω», λέει με χιούμορ. Όσο για τον τρόπο με τον οποίο δομεί τις ιστορίες του, εξηγεί τον λόγο για τον οποίο τον ενδιαφέρει πολύ η πρωτοτυπία: «Οι νέες γενιές έχουν ακούσει, δει και διαβάσει πολύ περισσότερες ιστορίες από τις προηγούμενες. Δεν αρκεί, πλέον, η κλασική δομή σε μια ιστορία. Θέλω ο αναγνώστης μου να νιώθει σε κάθε σελίδα ότι μπορεί να συμβεί οτιδήποτε. Οτιδήποτε».
Στα βιβλία του παρελαύνουν πολλές περιπτώσεις εγκληματιών –έμποροι ναρκωτικών, κατά συρροή δολοφόνοι, πληρωμένοι εκτελεστές– και συχνά οι περιγραφές είναι ιδιαίτερα βίαιες. Στην ερώτηση για το αν αυτή είναι πράγματι μια εικόνα της νορβηγικής κοινωνίας, απαντά: «Στα βιβλία μου, χρησιμοποιώ το έγκλημα μεταφορικά. Δεν μ’ ενδιαφέρει να παρουσιάσω σε τι επίπεδο κυμαίνεται η εγκληματικότητα στην κοινωνία, αλλά να σχολιάσω μ’ αυτόν τον τρόπο το τι συμβαίνει στην κοινωνία». Για την περίπτωση του ακροδεξιού Άντερς Μπρέιβικ [Σημ.: του δράστη της διπλής τρομοκρατικής επίθεσης τον Ιούλιο του 2011, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 77 ανθρώπων], δήλωσε ότι η δράση του δεν καθρέφτιζε μια τάση της κοινωνίας, αλλά ήταν κεραυνός εν αιθρία για τη Νορβηγία.
Μια άλλη μεγάλη αγάπη του Τζο Νέσμπο είναι η παιδική λογοτεχνία, όπου υπογράφει τη σειρά βιβλίων με ήρωα τον Δόκτορα Πορδαλό. Στην ερώτηση για το αν, ως μουσικός, σκέφτεται να συνοδεύσει κάποια από τα βιβλία του με CD παιδικής μουσικής, απαντά γελώντας: «Σίγουρα όχι. Μια φορά που έπαιξα μουσική στο πάρτι της κόρης μου, οι φίλοι της εξαφανίστηκαν σε χρόνο-ρεκόρ και η κόρη μου έλεγε ότι την έκανα ρεζίλι. Αυτό που προσπαθώ, όταν γράφω για παιδιά, είναι να εξακολουθώ να είμαι εγώ και όχι να παριστάνω ότι μιλώ με “παιδική” φωνή». Όσο για τη μεταφορά των μυθιστορημάτων του στον κινηματογράφο, δεν έχει κανένα άγχος για το αν θα γίνει πιστή μεταφορά των χαρακτήρων και της ιστορίας ή όχι: «Άλλο πράγμα η ταινία, άλλο το βιβλίο. Δεν πρέπει να βλέπουμε την ταινία ως εκδοχή του βιβλίου. Όπως κι εγώ δεν θέλω ν’ ανακατεύεται κανείς στη δουλειά μου, έτσι κι εγώ δεν ανακατεύομαι στη δουλειά του σεναριογράφου ή του σκηνοθέτη».
Ο Τζο Νέσμπο, άνετος και χαμογελαστός, αστείος και σεμνός, κατέκτησε και με την παρουσία του στην Αθήνα ένα κοινό που είχε ήδη κατακτήσει με την πένα του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου