Συνέντευξη στον "Εθνικό Κήρυκα" της Νέας Υόρκης

Συνέντευξή μου στον "Εθνικό Κήρυκα" της Νέας Υόρκης (Κυρ.4/10/2015) - θερμές ευχαριστίες στους ομογενείς για το ενδιαφέρον τους στο παιδικό βιβλίο!

Ασχολείστε με το παιδικό βιβλίο. Με τι κριτήριο προχωράτε στη συγγραφή ενός παιδικού βιβλίου;

Το κριτήριό μου είναι να προσφέρω κάτι στα παιδιά που θα διαβάσουν τα βιβλία μου: άλλοτε ενθάρρυνση για να απαλλαγούν από μια φοβία τους («Κοιμήσου μαζί μου, μαμά»), άλλοτε βοήθεια στο να κατανοήσουν κάποιες έννοιες και ν’ απαλλαγούν από το άγχος που τις συνοδεύει («Ο μπαμπάς είναι άνεργος»), άλλοτε ενίσχυση και παρηγοριά ώστε να ξεκόψουν από μια συνήθεια και να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο («Γλυκιά μου πιπίλα», «Στο γιογιό με τη γιαγιά»), άλλοτε συμπαράσταση στην αποκωδικοποίηση της καθημερινότητας («Οι γονείς μου», «Ο φίλος μου ο ύπνος») κι ενθάρρυνση στο να δοκιμάζουν νέα πράγματα («Το σκιουράκι που δεν ήθελε να φάει») ή να εξοικειώνονται με θέματα ατομικής υγιεινής («Η μάχη της Οδοντόβουρτσας»).  

Μέσω των βιβλίων τα παιδιά μαθαίνουν μέρος του κόσμου μας. Πόσο δύσκολο είναι να μεταφέρουμε τον δικό μας σκληρό κόσμο σε ένα παιδικό, αγνό μυαλουδάκι χωρίς να το τραυματίσουμε; Να μάθει αλλά όχι να τρομάξει;

Ούτε φοβερά δύσκολο είναι, αλλά ούτε και παιχνιδάκι. Εξαρτάται από τον τρόπο που έχει κάθε συγγραφέας να απευθύνεται στα παιδιά. Εγώ προσπαθώ να παρουσιάζω τα ζητήματα που απασχολούν ή θα απασχολήσουν τα παιδιά με ειλικρίνεια, χωρίς να κινδυνολογώ αλλά ούτε και να ωραιοποιώ, φωτίζοντας όμως διαστάσεις που θεωρώ ότι θα τα ενισχύσουν ως άτομα στην καθημερινή τους ζωή.

Αλήθεια, υπάρχει... λογοκρισία σε αυτό το είδος βιβλίων;

Αυτολογοκρισία, εν μέρει ναι. Δηλαδή όταν τελειώνω ένα βιβλίο, το αφήνω στην άκρη για κάποιο χρονικό διάστημα, ώστε να το δω αργότερα με καθαρό μάτι και, μάλιστα, με τα μάτια του μελλοντικού αναγνώστη μου. Διατηρώ επαφή με την παιδικότητά μου, είμαι και μητέρα δύο παιδιών, θεωρώ λοιπόν ότι μπορώ να μπω αρκετά εύκολα στη θέση τους. Και τότε μπορεί να σβήσω ή ν’ αλλάξω κάποια πράγματα. Λογοκρισία από άλλους, π.χ. από τον εκδότη μου, όχι, δεν μου έχει συμβεί ποτέ.

Έχετε θελήσει να ασχοληθείτε με λογοτεχνία ενηλίκων;

Μέχρι στιγμής, όχι. Έχω πολλά πράγματα ακόμη να μοιραστώ με τα παιδιά και με καλύπτει απόλυτα η επικοινωνία μαζί τους.

Δυστυχώς το πιο δημοφιλές «παιχνίδι» των μικρών μας φίλων δεν είναι το βιβλίο. Αν ήταν, πιστεύετε ότι ο κόσμος μας θα ήταν καλύτερος;

Το βιβλίο απουσιάζει, σε γενικές γραμμές, τόσο από τη ζωή των παιδιών, όσο και από τη ζωή των γονιών τους και του περίγυρού τους. Εμείς τους δίνουμε το παράδειγμα – όχι με αυτά που τους λέμε, αλλά με αυτά που κάνουμε. Αν εμείς περνάμε έστω μία ώρα την ημέρα διαβάζοντας ένα βιβλίο, αν θεωρούμε απαραίτητο να έχουμε βιβλιοθήκη στο σπίτι, αν επισκεπτόμαστε τη δημοτική βιβλιοθήκη και τα βιβλιοπωλεία, αν ως γονείς ζητάμε να υπάρχει σχολική βιβλιοθήκη, σας διαβεβαιώ ότι το ίδιο θα κάνουν και τα παιδιά. Και τότε, ασφαλώς θα γίνει ο κόσμος μας καλύτερος.

Αρκετά από τα βιβλία σας συνοδεύονται από cd. Είναι αυτό ένα εμπορικό «τρικ» να «τραβήξετε» τους λιγότερο «διαβαστερούς» φίλους ή να κάνετε πιο «παιχνιδιάρικο» το βιβλίο;

Τα βιβλία μου που συνοδεύονται από CD είναι, μέχρι στιγμής, τρία: «Μια τρελή τρελή ΑΒ», «Ένα τρελό τρελό Αριθμητάρι» και «Ένα τρελό τρελό Αγρόκτημα». Είναι, ας το πούμε έτσι, τα βιβλία μου που αποσκοπούν στη διασκεδαστική μάθηση. Δηλαδή τα παιδιά μαθαίνουν την αλφαβήτα, τους αριθμούς 1-20 και τα ζώα του αγροκτήματος –τα χαρακτηριστικά τους, την προσφορά τους στους ανθρώπους, ιστορικά ή μυθολογικά στοιχεία για τα ζώα– με χαρωπό τρόπο, ως τραγούδια, με τα πολύ φροντισμένα CD που συνοδεύουν τα βιβλία αυτά. Η μελοποίηση πάντα βοηθά την ποίηση – όχι μόνο την ποίηση για παιδιά, αλλά και την ποίηση για τους μεγάλους. Για σκεφτείτε πόσοι θ’ αγαπούσαν ή έστω θα γνώριζαν την ποίηση του Νίκου Καββαδία, χωρίς τη μελοποίηση του Θάνου Μικρούτσικου. Δεν βλέπουμε δηλαδή τα CD ως «τρικ», αλλά ως έναν τρόπο για να δώσουμε μια πιο ολοκληρωμένη, αλλά και πιο εύληπτη, πρόταση στο παιδί.

Η μελοποίηση στα τρία αυτά CD έγινε από τον Αλκιβιάδη Κωνσταντόπουλο. Πώς ήταν αυτή η συνεργασία;

Γόνιμη και ανατρεπτική. Ο Αλκιβιάδης Κωνσταντόπουλος είναι ένας πολυτάλαντος μουσικός με ευρεία καλλιέργεια. Ως καθηγητής σε ωδείο, έρχεται καθημερινά σε επαφή με παιδιά διαφόρων ηλικιών και ξέρει πολύ καλά πώς να επικοινωνεί μαζί τους. Στα CD μας, αφιέρωσε αμέτρητες ώρες στο στούντιο, ώστε όλα τα όργανα να είναι φυσικά (έχουμε δηλαδή κατά μέσο όρο 10 μουσικούς, οι οποίοι παίζουν περίπου τριάντα μουσικά όργανα σε κάθε CD), έκλεισε καταπληκτικές συμμετοχές, ώστε τα παιδιά να ακούν τα τραγούδια μας από εξαιρετικούς ερμηνευτές (ζητώντας συγγνώμη από τους 40 καλλιτέχνες που συμμετέχουν στα τρία CD, θα αναφέρω ενδεικτικά μόνο τους: Διονύση Σαββόπουλο, Μανώλη Μητσιά, Φοίβο Δεληβοριά, Μπάμπη Στόκα, Άννα Παναγιωτοπούλου, Σαβίνα Γιαννάτου, Δήμητρα Παπαδοπούλου, Μάρθα Φριντζήλα, Πάνο Μουζουράκη…) και κατάφερε να δημιουργήσει, όχι μόνο τρία CD διαφορετικά μεταξύ τους, αλλά και στο ίδιο CD τα κομμάτια να έχουν διαφορετικό χαρακτήρα, ώστε τα παιδιά να έρχονται σε επαφή με διαφορετικά είδη μουσικής: νησιώτικο, ροκ, ρέγκε, μπαλάντα, κάντρι, ρεμπέτικο, χιπ-χοπ κ.λπ. Κατάφερε, με λίγα λόγια, να δημιουργήσει τρία CD που έχουν ξετρελάνει εξίσου τους μικρούς και τους μεγάλους φίλους της σειράς μας. 

Οι ομογενείς μας αγαπάνε το ελληνικό βιβλίο. Πιστεύετε ότι οι γονείς των παιδιών θα πρέπει μέσω του παιδικού βιβλίου να κρατούν τα μικρά Ελληνόπουλα μέσα στην ελληνική γλώσσα; Τι συμβουλή θα τους δίνατε σχετικά με την γλώσσα και γραφή μας;

«Τη γλώσσα μού έδωσαν ελληνική» λέει ο Ελύτης και είναι πολύ σημαντικό για τα Ελληνόπουλα της ομογένειας να μη χάσουν αυτό τον πλούτο, που είναι η γλώσσα μας. Ναι, το παιδικό βιβλίο είναι ένας θαυμάσιος τρόπος να διατηρήσουν αυτή την επαφή. Τώρα πια, μέσω Διαδικτύου, είναι πολύ πιο εύκολο για τους Έλληνες του εξωτερικού να εντοπίζουν αξιόλογα ελληνικά βιβλία που μπορούν να ξυπνήσουν το ενδιαφέρον των παιδιών τους για τη γλώσσα και να τα βοηθήσουν στην καλλιέργειά τους. Μια συμβουλή είναι να διαβάζουν και οι ίδιοι τα βιβλία μαζί με τα παιδιά τους, απολαμβάνοντας υπέροχες οικογενειακές στιγμές.