Σελίδες

Κυριακή 23 Ιουνίου 2019

"Διαγωνισμός φιλίας": κριτική της Ελένης Σαραντίτη στο presspublica.gr

Μα πού κρύφτηκε το άλφα;
Μήπως στ’ αστέρι τ’ ουρανού;
Μήπως στ’ αλέτρι, στο αλώνι
ή στο αμόνι του παππού;
Μια τρελή τρελή ΑΒ,  Ράνια Μπουμπουρή  
Η Ράνια Μπουμπουρή έχει απήχηση στα παιδιά-αναγνώστες καθώς το ύφος της, ο λόγος και η θεματική της, το υποδόριο και φίνο χιούμορ της, βρίσκουν γόνιμο έδαφος στις παιδικές ψυχές, έτσι ώστε χωρίς πίεση και καταναγκασμό, δίχως βαρύγδουπες εκφράσεις και παραδείγματα, και μέσα από διαδικασίες χαράς, ακόμη και παιχνιδιού, να κατανοούν τις ιστορίες της και να έλκονται από αυτές και από όλα όσα  αβίαστα εκφράζουν.
Με μεγάλη ευχέρεια στον ομοιοκατάληκτο στίχο πολλές φορές έδωσε ιστορίες με ρυθμό, με επεξεργασμένη ιδιαιτέρως γλωσσική έκφραση, συνθέσεις με εικόνες φωτεινές και ευχάριστες, με ζωηρές λέξεις που υπακούν εσωτερικά και οι οποίες γίνονται αγαπητές στο παιδί. Αργότερα μεταβάλλονται και σε γνώριμες καθώς ο έμμετρος λόγος συγκρατείται ευκολότερα στην μνήμη των παιδιών από τον πεζό. Ποιος αλήθεια ενήλικος μπορεί να ξεχάσει τα παιδικά ομαδικά παιχνίδια με τους στίχους, τους συχνά ακατανόητους –σαν μαγικές ακούγονταν ορισμένες λέξεις τότε· σαν μαγικές ακούγονται και τώρα…
Εδώ θα πρέπει να θυμίσω ότι παιδί και ποιητής έχουν πολλές ομοιότητες: η φαντασία και των δυο είναι αναπτυγμένη, συχνά ατιθάσευτη. Η αλήθεια τους είναι μία και είναι απλή όταν μιλούν για την Φύση ή σκέπτονται με αγάπη τα πλάσματά της. Παιδί και ποιητής, ακόμη, εκφράζονται με λέξεις ουσιαστικές και λιτές. Τέλος δεν διστάζουν να αρχίσουν μοναδικούς διαλόγους με την σιωπή.
Διάλογο και με τους ήρωες των βιβλίων της Ράνιας Μπουμπουρή αρχίζουν συχνά τα μικρά παιδιά (ηλικίας 3-6 ετών)· δεν θα μπορούσαν να κάνουν αλλιώς: Tους έχουν απέναντί τους, παρεούλα τους, αναφέρονται απλά και ήρεμα σε πρόσωπα αγαπημένα, σε ζωάκια γνωστά, σε δέντρα και πουλιά, στον παππού και την γιαγιά, αχ, στον ύπνο, θα μιλήσουν για ένα «Τρελό αριθμητάρι» και για μια, για τα καλά, «τρελή Αλφαβήτα», α, ναι, και για ένα τρελό, μα πολύ «Τρελό αγρόκτημα»,  και ας μην ξεχαστούμε και δεν αναφερθούμε στην πολύ «μελωδική ορθογραφία»· ή στην ωραιότατη«Παραλία για λύκους». Μέσα από τις πολύχρωμες σελίδες των βιβλίων της Ράνιας, που έκανε ενδιαφέρουσες σπουδές Δημοσιογραφίας –με εξαίρετους δασκάλους, όπως τους καθηγητές Δ. Μαρωνίτη και Γ. Βώκο- οι χαριτωμένοι και γλυκύτατοι ήρωες της κάθε ιστορίας, γελούν πλατιά, μιλούν εμπιστευτικά, σκαρώνουν αστεία και εύηχα στιχάκια- τι άλλο να επιθυμήσει ο αθώος και άγουρος αναγνώστης;
Η άοκνη, έμπειρη πλέον, και εξ αρχής καλή συγγραφέας (επιμελήτρια εκδόσεων και μεταφράστρια), με τα βιβλία της ημερεύει, χαροποιεί και ενημερώνει τα παιδιά για τον κόσμο στο σπίτι μα και για τον κόσμο έξω από το σπίτι. Για τις καταστάσεις που βιώνουν στο παρόν μα και για τις άλλες που θα συναντήσουν μελλοντικώς έξω, στον κόσμο. Για τις σχέσεις με τους αγαπημένους τους, τους συγγενείς, τους γνώριμους αλλά και για τις σχέσεις που θα δημιουργηθούν στο σχολείο, στις διάφορες δραστηριότητες και συναναστροφές. Όλα αυτά είναι θέματα σοβαρά που θέλουν περίσκεψη και βαθύ συλλογισμό για να τα αγγίξεις και να τα μεταδώσεις, ωστόσο η  Ράνια Μπουμπουρή έχει τον τρόπο της τον λεπτό, γλυκό και, εμφανώς, ευχάριστο και έτσι κατορθώνει να δημιουργεί αισθήματα οικειότητας, συμμετοχής και πηγαίας χαράς· προϋποθέσεις απαραίτητες για να προσεχθεί και να αγαπηθεί ένα βιβλίο- από τους πρωτοτάξιδους στον κόσμο του βιβλίου ιδιαιτέρως.
Το παρόν, που τιτλοφορείται «Διαγωνισμός φιλίας», και που απευθύνεται στα παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας, δεν είναι έμμετρο. Είναι όμως ένα βιβλίο που και αυτό θα διαβαστεί με ενδιαφέρον από τα παιδιά τα οποία και θα το συγκρατήσουν αρκετόν καιρό στη σκέψη τους. Θέμα του: Η φιλία. Τι ωραιότερο και ιερότερο για το μικρό παιδί που ψάχνει απεγνωσμένα την «αδελφή ψυχή» («κολλητούς», συνηθίζουν πλέον να αποκαλούν τους στενούς τους φίλους) ανάμεσα στους συμμαθητές και τις συμμαθήτριες; Προτιμήσεις, αισθήματα φόβου ή χαράς, δειλίες, όνειρα, οι συμμαθητές, ο δάσκαλος, οι αποδόσεις,  καταστάσεις εύθυμες, γέλια, μυστικά. Κάποτε και ανταγωνισμοί αθέλητοι. Άλλοτε απογοητεύσεις.
Ο «Διαγωνισμός φιλίας» αφορά δυο κοπελίτσες που φοιτούν στην ίδια τάξη και ετοιμάζονται για τον μεγάλο διαγωνισμό στο μάθημα των Καλλιτεχνικών στον οποίο θα λάβουν μέρος τα παιδιά όλων των τάξεων. Όλοι οι μαθητές βρίσκονται σε εγρήγορση, κάνουν σχέδια για την αυριανή σημαντική ημέρα και η Έφη συνοδευόμενη από την μητέρα της, επισκέπτεται το βιβλιοπωλείο της γειτονιάς όπου το κοριτσάκι διαλέγει από τα υλικά τα ακριβότερα. Έχει μεγάλες βλέψεις. Θέλει να ξεχωρίσει και αυτή και το έργο της. Κατά την ώρα της επιλογής μπήκαν στο βιβλιοπωλείο και δυο αδελφούλες με γλυκούς, ωραίους τρόπους, αλλά αυτές κατευθύνθηκαν στον πάγκο με τα φτηνά υλικά. Στο μεταξύ η μία,  η Βικτωρία, χαιρέτησε την Έφη αλλά εκείνη ανταπέδωσε   αδιάφορα τον χαιρετισμό της. «Δεν είναι φίλη μου» εξήγησε στην μητέρα της, αφοσιωμένη στις αγορές της που τις τακτοποίησε στο σπίτι γεμάτη αναμονή…
Αλλά την επομένη υπήρξε μια έκπληξη- όχι ευχάριστη αλλά πάντως καθοριστική για την Έφη. Εκεί, μέσα στην τάξη, και με την μικρή μαθήτρια να βρίσκεται σε απελπισία, άνθισε μια ωραία φιλία, γεννήθηκε μια αγάπη που κράτησε χρόνια. Η αγάπη, αν την καλλιεργήσεις, μεγαλώνει, δυναμώνει και μοσκοβολά ανθρωπιά, ευγένεια, και ήθος.
Το βιβλίο δίνει έμφαση στην αναγκαιότητα της φιλίας, της συναδέλφωσης και της συνεργασίας. Ακόμη στέκει στην αθωότητα και στην ευγένεια, την καλή συμπεριφορά δηλαδή, που ορίζει και καθορίζει τις ανθρώπινες σχέσεις.
Η Ράνια Μπουμπουρή ασφαλώς και δεν τα κηρύσσει, υπογραμμίζοντάς τα όλα αυτά. Τα αφήνει να ξετυλιχθούν σαν μεταξωτή κλωστή στα μάτια και στις καρδιές των μικρών αναγνωστών.
Η εικονογράφος Χρύσα Σπυρίδωνος, με τα πάντοτε ζωντανά και ζωηρά χρώματά της, έχει σταθεί με αγάπη δίπλα και γύρω από τις μικρές συμμαθήτριες, δίνοντας χαρά και φως στα πρόσωπά τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου