Σελίδες

Δευτέρα 30 Μαΐου 2016

Άνθρωποι και γορίλες

Διαβάζοντας αυτή την απαίσια είδηση, για την εκτέλεση του 17χρονου γορίλα Harambe επειδή έπεσε στην περιοχή του, στον ζωολογικό κήπο, ένα 4χρονο παιδί από απροσεξία της οικογένειάς του, θυμήθηκα αυτό το θαυμάσιο βιβλίο της Κάθριν Άπλγκεϊτ. Διαβάστε το μαζί με τα παιδιά σας!
Η είδηση εδώ: http://www.peta.org/blog/gorilla-pays-with-life-for-others-negligence/
Το βιβλίο εδώ: http://www.polarisekdoseis.gr/productinfo/91
  • Συγγραφέας: Applegate, Katherine A.
  • Μετάφραση: Παπαμιχαήλ, Κλαίρη
  • Εικονογράφηση: Castelao, Patricia
  • Περιγραφή
  • Οι άνθρωποι λένε: Ο γορίλας του αυτοκινητόδρομου. Ο πίθηκος στην Έξοδο 8. Ο ένας και μοναδικός Ιβάν, ο φοβερός και τρομερός γορίλας.
  • Εμένα φωνάζουν με αυτά τα ονόματα, αλλά δεν είμαι εγώ. Εγώ είμαι ο Ιβάν, σκέτο Ιβάν, μόνο Ιβάν.
  • Νομίζω πως γεννήθηκα καλλιτέχνης.
  • Ακόμα κι όταν ήμουν μωρό, στην αγκαλιά της μάνας μου, είχα καλλιτεχνικό μάτι. Έβλεπα σχήματα στα σύννεφα και γλυπτά στις πέτρες που κατρακυλούσαν στα ρυάκια. Γραπωνόμουν από χρώματα - από το κατακόκκινο λουλούδι που δεν έφτανα, από το εβένινο πουλί που πετούσε δίπλα μου.
  • Η Κάθριν Άπλγκεϊτ δημιουργεί με χιούμορ και ευαισθησία μια αξέχαστη ιστορία για τη φιλία, την τέχνη και την ελπίδα. Έγραψε το βιβλίο Ο ένας και μοναδικός Ιβάν εμπνευσμένη από μια αληθινή ιστορία. Ο πραγματικός Ιβάν ζούσε μόνος του σ` ένα μικροσκοπικό κλουβί για είκοσι εφτά χρόνια, σ` ένα εμπορικό κέντρο, προτού μεταφερθεί μετά από τη δημόσια κατακραυγή στον Ζωολογικό Κήπο της Ατλάντας όπου στεγάζεται η μεγαλύτερη αγέλη από γορίλες στις ΗΠΑ. Έγινε διάσημος και ήταν πολύ αγαπητός έως το θάνατό του το καλοκαίρι του 2012. Ο Ιβάν ήταν πασίγνωστος για τις ζωγραφιές του, τις οποίες "υπέγραφε" με το αποτύπωμα του αντίχειρά του.

Η αφήγηση των παραμυθιών και η επίδρασή τους στα 8 είδη νοημοσύνης του παιδιού

της Ζωής Νικητάκη

Εχει από καιρό ξεπεραστεί η αντίληψη πως ο έξυπνος και προικισμένος άνθρωπος, είναι αυτός που διαθέτει υψηλό δείκτη νοημοσύνης. Τώρα πια, όταν μιλάμε για έναν άνθρωπο με αναπτυγμένη ευφυϊα, καλούμαστε να γνωρίζουμε για ποια από τα είδη νοημοσύνης μιλάμε, σε ποια από τις ευφυϊες του αναφερόμαστε. Το 1984 ο αναπτυξιακός ψυχολόγος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, Ηoward Gardner, υποστήριξε πως δεν υπάρχει μια νοημοσύνη, κοινή για όλους τους ανθρώπους, για όλους τους πολιτισμούς και όλες τις εποχές. Αντίθετα,υπάρχουν οχτώ είδη νοημοσύνης, καθένα από τα οποία πηγάζει από διαφορετικό τμήμα του εγκεφάλου.
Πώς όμως μπορεί να συνδέεται η λειτουργία της αφήγησης των παραμυθιών με το ιδιαίτερο προφίλ της νοημοσύνης του παιδιού και την ανάπτυξη της πολλαπλότητάς του;
Τα παραμύθια παρέχουν στα παιδιά πολλαπλά ερεθίσματα, ώστε να αναπτύξουν αποτελεσματικά όλο το φάσμα της νοημοσύνης τους. Γνωρίζουμε ότι αυτά που μαθαίνει το παιδί ως το πέμπτο έτος της ηλικίας του αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των νοητικών δεδομένων για την υπόλοιπη ζωή του. Έρευνες νευροεπιστημών των τελευταίων χρόνων μας λένε ότι η ποσότητα, αλλά και η ποιότητα ερεθισμάτων που δίνουμε στα παιδιά από την πρώτη κιόλας ηλικία, όχι μόνο τα τροφοδοτούν με γνώσεις, αλλά δημιουργούν και τις συνάψεις στα εγκεφαλικά κύτταρα, συνθέτοντας και δημιουργώντας τη βάση, στην οποία θα αποθηκεύουν πληροφορίες για την υπόλοιπη ζωή τους.
Κατά τη διάρκεια της αφήγησης ενός παραμυθιού απαιτούνται και καλλιεργούνται τα περισσότερα, αν όχι όλα, είδη νοημοσύνης του παιδιού, τα οποία είναι τα ακόλουθα:
1. γλωσσική ή λεκτική νοημοσύνη
2. μουσική / ρυθμική νοημοσύνη
3. σωματική / κιναισθητική νοημοσύνη
4. συναισθηματική ή διαπροσωπική νοημοσύνη
5. ενδοπροσωπική νοημοσύνη
6. χωρική νοημοσύνη
7. φυσιογνωστική νοημοσύνη
8. λογική / μαθηματική νοημοσύνη
paramythia_nohmosynh1

Η γλωσσική ή λεκτική νοημοσύνη

Η γλωσσική ή λεκτική νοημοσύνη αφορά όλες τις λεκτικές ικανότητες του ανθρώπου και εδράζεται στο αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου. Εκδηλώνεται με την ευαισθησία στον προφορικό και στον γραπτό λόγο, με την ικανότητα εκμάθησης και ομιλίας διαφορετικών γλωσσών και τη χρήση της γλώσσας για την επίτευξη κάποιων στόχων. Τη νοημοσύνη αυτή τη διαθέτει ο ποιητής, ο συγγραφέας, ο ρήτορας, κλπ. Σαφώς και με την αφήγηση των παραμυθιών καλλιεργείται αυτού του είδους η νοημοσύνη, τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τον ποιητικό και συμβολικό λόγο των παραμυθιών, με τη φαινομενικά απλή και αλληγορική τους γλώσσα που είναι βαθιά ποιητική, όπως και ο προφορικός λόγος των παραμυθάδων αλλοτινών εποχών.
…. «Το παιδί ψάχνει να βρει σπίρτα για να ανάψει, να δει, αν έχει πραγματικά σκοτωμένο το θηρίο, αλλά δεν βρίσκει. Τότε, βλέπει ένα φως και φεύγει να πάει προς τα εκεί να πάρει σπίρτα, για να γυρίσει ν΄ανάψει. Εκεί που πήγαινε, συναντά μια γριά που τύλιγε ένα μασούρι κλωστή και της λέει:
– Τι κάνεις εδώ;
Αποκρίνεται εκείνη:
– Τυλίγω τη νύχτα για να ξημερώσει.
Το βασιλόπουλο της λέει:
– Μα εγώ δεν θέλω να ξημερώσει, για να προλάβω να πάρω φωτιά!….» [1]
Το παιδί γνωρίζει μέσα από τα παραμύθια τον θησαυρό της ελληνικής μας γλώσσας, την ποίηση που κρύβει μα και τη δυνατότητα να κατανοήσει μέσω αυτής τα μυστήρια της ύπαρξής του, μα και τα μυστήρια του σύμπαντος, τη δυνατότητα να συλλάβει τον κόσμο, ορατό και αόρατο και να τον δημιουργήσει, όπως τον οραματίζεται.

paramythia_nohmosynh2

Η μουσική / ρυθμική νοημοσύνη

Η μουσική / ρυθμική νοημοσύνη εδράζεται στο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου και εμπεριέχει την ικανότητα του ανθρώπου να νοιώθει τον ρυθμό, τη χροιά του ήχου, τη μελωδία, την ικανότητα για συναισθηματική έκφραση μέσω της μουσικής, είτε ως σύνθεση είτε ως εκτέλεση. Ωστόσο, η γλώσσα μπορεί να οριστεί σαν απλοποίηση της μουσικής, όπως μας λέει ο σπουδαίος μουσικός και Σούφι δάσκαλος Ιναγιάτ Χαν. Η μουσική κρύβεται μέσα στη γλώσσα, όπως η ψυχή κρύβεται μέσα στο σώμα. Και η γλώσσα των παραμυθιών έχει μουσική και ρυθμό, όπως ρυθμό έχει η ίδια η σύσταση του ανθρώπου, όπως ρυθμό έχει το Σύμπαν.
…«Ένας χρυσαετός πέταξε δεξιά του, απάνω απ΄τα νερά, και χάθηκε στον ορίζοντα μαζί με κάποιες λωρίδες ομίχλης σαν να εξατμίστηκε. Έκλεισε τα μάτια και αφουγκράστηκε το τραγούδι της θάλασσας:
Πέρα από τις λέξεις
πέρα από τη λογική
η χώρα της μη ύπαρξης υπάρχει
η χώρα της σκιάς και της φωτός
η χώρα της ηχούς και της ψευδαίσθησης
η χώρα των ποταμών, όπου οι άνθρωποι
έχουν χάσει το ποτάμι της ζωής μέσα τους,
το ποτάμι της ζωής
το ποτάμι της ζωής έχει χαθεί.»…. [2]
Η σωματική / κιναισθητική νοημοσύνη
paramythia_nohmosynh3Ο παραμυθάς κατά την αφήγηση μιλά όχι μόνο μέσα από τον λόγο, μα και μέσα από το σώμα του, από τις κινήσεις των χεριών του μα και ολόκληρου του σώματός του. Το σώμα του παραμυθά εκπέμπει το νόημα των ιστοριών του, ακόμα και σε κάποιον για τον οποίον η γλώσσα που εκφέρει, είναι ακατανόητη και έτσι οι ιστορίες και τα παραμύθια μπορούν να ξεπεράσουν τα όρια της γλώσσας. Η κιναισθητική νοημοσύνη έγκειται στην ικανότητα παρατήρησης και μίμησης ή αναπαράστασης του παρατηρούμενου γεγονότος και συνιστά κυρίως το δραματικό ταλέντο που διαθέτουν ηθοποιοί, χορευτές, χορογράφοι, μίμοι, παραμυθάδες, καλλιτέχνες που υπηρετούν την τέχνη της παράστασης, τεχνίτες, κλπ. Ωστόσο, αυτή η ικανότητα παρατήρησης και αναπαράστασης αποτελεί και ένα συστατικό σημαντικό στη διαδικασία μαθητείας του παιδιού. Μέσα από την αφήγηση των παραμυθιών παρέχεται στο παιδί η ευκαιρία να αναπτύξει τις κινητικές του δεξιότητες και να εκφράσει ιδέες, γνώσεις και συναισθήματα συνεργατικά με τον εγκέφαλο, συνδυάζοντας την αντίληψη με την κίνηση. Για τούτο και είναι σημαντικές και οι εφορμήσεις μέσα από το παραμύθι για δράσεις που μπορούν να κινητοποιήσουν, να καλλιεργήσουν και να αναπτύξουν τη σωματική νοημοσύνη του παιδιού, την ικανότητα του σώματός του να λειτουργήσει αρμονικά με τον εγκέφαλο και με τη βοήθειά του να επιλύει προβλήματα.

Η συναισθηματική ή διαπροσωπική νοημοσύνη

Η συναισθηματική ή διαπροσωπική νοημοσύνη βασίζεται στην ικανότητα του ανθρώπου να καταλαβαίνει τους άλλους και εδράζεται στον μετωπιαίο λωβό και στο νέο φλοιό του εγκεφάλου. Πιο συγκεκριμένα, συνίσταται στο να μπορεί να διακρίνει κάθε αλλαγή στις διαθέσεις, τις προθέσεις και τη συμπεριφορά των ανθρώπων που τον περιβάλλουν, ακόμα και αν οι αλλαγές αυτές δεν είναι εμφανείς. Να μπορεί να επισημάνει τους σκοπούς, τα κίνητρα και τα ενδιαφέροντα των ανθρώπων, τις πραγματικές ανάγκες τους και τα ιδιαίτερα χαρίσματά τους.
Διδάσκαλοι, παιδαγωγοί, χαρισματικοί ηγέτες, ηθοποιοί, γονείς, ψυχολόγοι, θεραπευτές, κλπ. βασίζονται στη διαπροσωπική νοημοσύνη. Και ο παραμυθάς διαθέτοντας αυτή τη νοημοσύνη, μπορεί να διαγνώσει σε κάθε στιγμή της παράστασης και του μοιράσματος των ιστοριών, τις διαθέσεις και τις ανάγκες του κοινού και ανάλογα να προσαρμόσει την εξιστόρηση των παραμυθιών του. Ο παραμυθάς μπορεί να καταφέρει μέσα από την τέχνη του να μετασχηματίσει κάποια σημεία των πραγματικοτήτων γύρω του, ακόμα και να οδηγήσει στην ισορροπία ή την αποκατάσταση μιας ψυχικής κατάστασης δύσκολης ή μιας ασθένειας.
Το παιδί μέσα από τα παραμύθια μαθαίνει να παρατηρεί τις συμπεριφορές των ηρώων, τα κρυμμένα κίνητρα, τους σκοπούς, την αλήθεια τους, το δημιουργικό δυναμικό τους. Μελετώντας τη συμπεριφορά των ηρώων του παραμυθιού, κατανοεί καλύτερα τον εαυτό του, αλλά και το περιβάλλον του, λαμβάνει απαντήσεις για ζητήματα που μπορεί να το προβληματίζουν, να το στεναχωρούν ή να του προκαλούν ανησυχία ή φόβο. Ο τρόπος που ο ήρωας καταφέρνει να υπερβεί τα εμπόδια και να πραγματώσει το όνειρό του, ενεργοποιεί την εσωτερική δύναμη και το θάρρος του παιδιού, του μεταδίδεται το μήνυμα ότι μπορεί και αυτό να τα καταφέρει, να ξεπεράσει όλες τις δυσκολίες και τα εμπόδια που ως δοκιμασίες εμφανίζονται στη ζωή, όπως και στα παραμύθια.
Παράλληλα, ενεργοποιείται και η ενσυναίσθηση στο παιδί, η ικανότητα να μπαίνει στη θέση και των άλλων ανθρώπων, να επιχειρεί να κατανοήσει τις ανάγκες τους, τις επιθυμίες τους και να μπορεί να συλλειτουργεί, να συνονειρεύεται, να συνεργάζεται, να συνδημιουργεί. Η ανάπτυξη της διαπροσωπικής νοημοσύνης μέσα από τα παραμύθια βοηθά το παιδί να ελέγξει τα εγωιστικά του ένστικτα και επιθυμίες, να ενσωματωθεί πιο αρμονικά στην ομάδα των συνομηλίκων του, στην κοινότητά του τη σχολική, κλπ.

paramythia_nohmosyni4

Η ενδοπροσωπική νοημοσύνη

Η ενδοπροσωπική νοημοσύνη δίνει την ικανότητα στον άνθρωπο να εμβαθύνει και να κατανοήσει τον ίδιο του τον εαυτό, να επιτύχει το γνώθι σαυτόν μέσα από τη διαδικασία του ένδον σκάπτειν, της ενδοσκόπησης και ενδοπαρατήρησης.
Αυτός που έχει προικιστεί με οξυμμένη αυτού του είδους τη νοημοσύνη, μπορεί να μεταφέρει τα συναισθήματά του με συμβολικούς κώδικες, να έχει τις δεξιότητες της αυτοσυγκέντρωσης, της επιμέλειας, της προσοχής, της υψηλής μεθοδικότητας στη σκέψη, της ανάγνωσης και της κατανόησης των εμπειριών του, εξωτερικών και κυρίως εσωτερικών και αυτών που αισθάνεται.
Και ο παραμυθάς στηρίζεται στην ενδοπροσωπική νοημοσύνη του για να κατανοεί τους ήρωες των παραμυθιών που αφηγείται και να συμπάσχει με τα παθήματα, τις δοκιμασίες και τις περιπέτειές τους. Ο παραμυθάς ζει στην πραγματικότητα τον κάθε έναν από αυτούς τους ρόλους, τον ρόλο του βασιλιά, τον ρόλο του φτωχού μα προκομμένου ράφτη, τον ρόλο του θεόρατου γίγαντα που κολλά χρυσά φλουριά απάνω στα ασημοπράσινα φύλλα μιας ελιάς, τον ρόλο του ψαριού που μιλά μ΄ανθρώπινη φωνή και αμέτρητους άλλους. Δεν δανείζει απλώς τη φωνή του στους ήρωες αυτούς, αλλά βιώνει μέσα από αυτούς τα συναισθήματά τους και τις εμπειρίες τους, πονά μαζί τους, αλλά και χαίρεται. Μερικές φορές συγκινείται και ίσως και κλαίει αφηγούμενος ένα παραμύθι, σα να αφηγείται τη δική του ζωή και τον πόνο που μέσα του κουβαλεί.
Ο παραμυθάς διαθέτει οξυμμένη ενδοπροσωπική, αλλά και διαπροσωπική νοημοσύνη και έτσι μπορεί να διατηρεί σε πνευματικό και ψυχικό πεδίο την ισορροπία των συνταξιδευτών του στο παραμυθοταξίδεμα λειτουργώντας με κάποιον τρόπο σαν οδηγός στο ταξίδι ή σαν θεραπευτής.
Έτσι και στο παιδί μέσα από την αφήγηση των παραμυθιών, του παρέχεται η ευκαιρία να αναπτύξει την ενδοπροσωπική του νοημοσύνη, να κατανοήσει τους ανθρώπους γύρω του καλύτερα κατανοώντας τον εαυτό του. Τα παραμύθια μπορούν να λειτουργήσουν σαν ένα θαυμάσιο εργαλείο αυτογνωσίας που μπορεί να οδηγήσει το παιδί στο να αρχίσει να αντιλαμβάνεται κρυμμένα κομμάτια του εαυτού του, κίνητρα, σκοπούς, συναισθήματα, σκέψεις, οράματα και τελικά να επιτύχει το ζητούμενο κάθε ανθρώπινης ύπαρξης, που δεν είναι άλλο από το ταξίδι μύησης της ψυχής και τη γνώση του Ανώτερου Εαυτού, της αληθινής ουσίας της ύπαρξής μας.
Η ακρόαση παραμυθιών από πολύ μικρή ηλικία, βοηθά το παιδί να κατανοήσει την εσωτερική ζωή κάθε ανθρώπου και να αναπτύξει έτσι την ενδοπροσωπική του νοημοσύνη, αλλά και να δομήσει τη ψυχική του ισορροπία. Και εκεί ακριβώς έγκειται και η θεραπευτική χρήση και λειτουργία των παραμυθιών, στο γεγονός ότι μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο να επανασυνδεθεί με τον πυρήνα της ύπαρξής του.

Η χωρική νοημοσύνη

Η χωρική νοημοσύνη σχετίζεται με την ικανότητα του ανθρώπου να αναπαραστήσει το χώρο που βλέπει εντός του και εδράζεται στο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου. Τον βοηθά να παρατηρεί ένα αντικείμενο ή μια μορφή και να δημιουργεί συνθέσεις, αναπαριστώντας το με έναν ακριβή τρόπο.
Συνίσταται στην ικανότητα:
– της δραστικής φανατασίας
– του καλού προσανατολισμού στον χώρο
– του χειρισμού των εικόνων για σκέψη και δημιουργία
– την αναγνώριση της σχέσης αντικειμένων και διαστημάτων
– την θεώρηση από διαφορετικές οπτικές γωνίες
Παρατηρείται η νοημοσύνη αυτή σε αρχιτέκτονες, ζωγράφους, γλύπτες, καλλιτέχνες, οδηγούς, καπετάνιους, εφευρέτες, κλπ.
Τα παιδιά με χωρική νοημοσύνη μαθησιακά μπορούν να αποδώσουν καλύτερα σκεπτόμενα με εικόνες, έχουν τη λεγόμενη οπτική μνήμη, οργανώνουν τις σκέψεις τους στον χώρο και συγκροτούν τις ιδέες τους πριν τις γράψουν. Τους αρέσει να σκέφτονται με εικόνες και να τις δημιουργούν. Τα παραμύθια μιας και έχουν έντονη εικονοποιϊα, παρέχουν στα παιδιά το πεδίο ανάπτυξης της σκέψης με εικόνες και βέβαια ο άξιος παιδαγωγός ή ο γονιός που είναι αναζητητής στο μονοπάτι της αυτογνωσίας και θέλει να κατανοήσει καλύτερα τον εαυτό του και κατά συνέπεια και το παιδί του, μπορεί να συμβάλλει με κάποιους τρόπους μέσα από την αφήγηση των παραμυθιών στην ανάπτυξη της νοημοσύνης του χώρου του παιδιού.

Η φυσιογνωστική νοημοσύνη

Η φυσιογνωστική νοημοσύνη συνίσταται στην ικανότητα του ανθρώπου να αναγνωρίζει και να κατηγοριοποιεί το φυτικό και ζωικό βασίλειο. Τέτοια ευφυϊα διαθέτουν οι βοτανολόγοι, οι βιολόγοι, οι γεωργοί, οι γεωλόγοι, οι σεφ, κλπ.
Αυτή τη νοημοσύνη μπορούν να την αναπτύξουν τα παιδιά μέσα από την επαφή τους με τη φύση, με εργασίες που σχετίζονται με την παρατήρηση φυσικών φαινομένων, με τη συλλογή βοτάνων, την καλλιέργεια της γης, κλπ. Στα λαϊκά μαγικά παραμύθια τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τη φύση. Εκεί τα πουλιά μιλούν, τα δέντρα τραγουδούν, τα ψάρια χορεύουν, τα ζώα συμβουλεύουν, η θάλασσα σε ταξίδια γνώσης καλεί και για το ανείπωτο μιλεί. Τα παραμύθια φτιάχτηκαν από ανθρώπους αλλοτινών εποχών που δεν είχαν ακόμα χάσει τη σύνδεση με τη φύση και τις στοιχειακές της οντότητες, που μπορούσαν να ακούνε τη φωνή των δέντρων, των ζώων και των πουλιών, που συνδεόμενοι με την εσώτερη φωνή τους, μπορούσαν να ακούνε και τη φωνή των κόσμων γύρων τους. Έτσι το παιδί μέσα από τα παραμύθια καλλιεργεί την ευαισθησία του σχετικά με το φυσικό περιβάλλον και αντιλαμβάνεται πως και η πέτρα έχει ψυχή και το δέντρο αγαπά και το πουλί δημιουργεί με τον ήχο του έναν κόσμο και μια πραγματικότητα μεταμορφώνει.

Η αριθμητική / λογική νοημοσύνη

Η αριθμητική / λογική νοημοσύνη σχετίζεται με την ικανότητα της επαγωγικής και παραγωγικής ανάλυσης προβλημάτων, με την εκτέλεση μαθηματικών πράξεων, τον χειρισμό μαθηματικών συμβόλων και αριθμητικών σχέσεων, την υλοποίηση επιστημονικής έρευνας, τη συγκράτηση σειράς από λεπτομέρειες στη μνήμη. Φιλόσοφοι, μαθηματικοί, λογιστές, προγραμματιστές, ντετέκτιβ διαθέτουν τέτοια νοημοσύνη. Τα παιδιά που έχουν αναπτυγμένη την αριθμητική νοημοσύνη μαθαίνουν καλύτερα μέσα από αριθμούς και λογική σκέψη και αναζητούν την σχέση αιτίας αποτελέσματος σε κάθε πρόβλημα.
Τα εκπαιδευτικά συστήματα των περισσοτέρων δυτικών χωρών στηρίζονται στην ανάπτυξη κατά κύριο λόγο της αριθμητικής / λογικής νοημοσύνης και δευτερευόντως καλλιεργούν ένα μικρό τμήμα της γλωσσικής νοημοσύνης και εκεί ακριβώς έγκειται και η αποτυχία τους, στο γεγονός ότι παραμελούν τα υπόλοιπα είδη νοημοσύνης του παιδιού και έτσι δεν συντελούν στο να εκδιπλωθεί το ουράνιο τόξο των χαρισμάτων του παιδιού, να καλλιεργηθεί και να αναπτυχθεί ολόκληρο το δημιουργικό δυναμικό, με το οποίο έχει έρθει στη ζωή.
Τα παραμύθια συντελούν στην εμπλουτισμένη μάθηση και στην ανάπτυξη των περισσοτέρων όψεων της πολλαπλής νοημοσύνης του παιδιού. Και το βέβαιο είναι πως κατά τη διάρκεια μιας αφήγησης παραμυθιών καλλιεργούνται η γλωσσική, η μουσική, η σωματική / κιναισθητική, η σναισθηματική ή διαπροσωπική και η ενδοπροσωπική νοημοσύνη του παιδιού, όψεις που παραμελούνται από τα σύγχρονα σχολεία και έτσι το παιδί συρρικνώνεται, περιορίζεται και συνθλίβεται ως προς την ανάπτυξή του σε ψυχοπνευματικό πεδίο. Ας έχουμε όμως στο νου και στην καρδιά, και ας μην λησμονούμε πως το ζητούμενο είναι μέσω της παιδείας μας η πλήρης ανάπτυξη και καλλιέργεια όλου του ψυχοπνευματικού υλικού, με το οποίο έχουμε εξοπλιστεί και η εξύψωση και εξέλιξη της συνειδητότητάς μας σε ανώτερα επίπεδα από το υλικό.
Για τούτο, και τα παραμύθια, όπως και οι μύθοι από τον πλούσιο θησαυρό της πολιτισμικής και πνευματικής μας κληρονομιάς οφείλουν να κατέχουν σημαντική θέση στην παιδεία και στα σχολεία μας, μιας και εμφέρουν μυστικά κλειδιά για την κατανόηση των μυστηρίων της ύπαρξής μας, μα και των μυστηρίων του κόσμου και των σύμπαντος.
Η ανθρώπινη ψυχή άλλωστε, όπως τόσο εύστοχα ο Rudolf Steiner εξέφρασε, χρειάζεται την ουσία των παραμυθιών να ρέει μέσα της, όπως το σώμα χρειάζεται τις θρεπτικές ουσίες να κυλούν μέσα στις φλέβες του.
Η ανθρώπινη ψυχή χρειάζεται τη χαρά πέρα από τα τείχη του κόσμου…
«Τυφλή ψυχή, οπλίσου με τον πυρσό των μυστηρίων, και μέσα στην επίγεια νύχτα θ΄ανακαλύψεις το φωτεινό πανομοιότυπό σου, τη θεσπέσια ψυχή σου. Ακολούθησε αυτόν τον θείο οδηγό, και θα είναι το πνεύμα σου. Γιατί κρατά το κλειδί των περασμένων και των μελλοντικών ζωών σου» [3]
[1]. Λουδοβίκου Ρουσέλ, «Παραμύθια της Μυκόνου», επιμέλεια: Π. Κουσαθανάς, εκδόσεις Δήμος Μυκόνου και Ίνδικτος[2]. Ζωή Νικητάκη, «Παραμύθια για της καρδιάς μας την αλήθεια», εκδόσεις Κονιδάρη[3]. Αιγυπτιακή Βίβλος των νεκρών, «Μεγάλοι Μύστες» Εδ. Συρέ, εκδ. Κάκτος

"Η Ροζώ" στο 7ο Νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης


"Ροζώ", της Ράνιας Μπουμπουρή


Η "Ροζώ" της Ράνιας Μπουμπουρή μας συντρόφευσε για μια μέρα στο μάθημά μας. 
Τα παιδάκια με κοιτούσαν με προσοχή και περιέργεια να διαβάζω την ανατρεπτική "Ροζώ", που επιτέλους αποτυπώνει και των κοριτσιών τον δυναμισμό και την πιθανή επιθυμία για παρέμβαση σε καταστάσεις που μπορούν να βοηθήσουν.
Τα αγόρια της τάξης με κοιτούσαν με περιέργεια καθώς διάβαζα, τα κορίτσια περισσότερο ταυτίζονταν με τη Ροζώ... και οι δύο ομάδες όμως, όταν τους ζήτησα να αποτυπώσουν τη Ροζώ ή μια καλή πράξη που θα έκαναν εκείνα αν γίνονταν για μέρα "Ροζώ", ζωγράφισαν τη Ροζώ μόνη με τη μπέρτα και τη μάσκα της ή με το Ζορό (και πολλές καρδούλες ανάμεσά τους!!)
Το δεξί χέρι για κάθε εκπαιδευτικό ένα καλό βιβλίο, κι αυτό κατά τη γνώμη μου είναι ένα από τα καλά βιβλία που απευθύνεται στη νηπιακή και πρώτη σχολική ηλικία. (Εκδόσεις Ψυχογιός, σειρά Φραουλίτσα)
Ένα βιβλίο δίνει πάντα αφορμή για συζήτηση και αποτύπωση σκέψεων - δημιουργία στην τάξη.
Μερικές από τις ζωγραφιές των παιδιών:




















Σάββατο 28 Μαΐου 2016

"Η γιαγιά μου και ο παππούς μου" στην εφημερίδα Ευρυτανικά Νέα

"Ο γλάρος Ιωνάθαν": το είδαμε και μας άρεσε πολύ!


Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της «εκτός των τειχών», η Στέγη προτείνει μια πρωτότυπη παράσταση που στόχο έχει να ταξιδέψει σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Συνεπής στο στόχο της να ανοίξει τις δράσεις της σε όλους, η Στέγη απευθύνεται σε ειδικές ομάδες κοινού με περιορισμένη δυνατότητα μετακίνησης, όπως ασθενείς, ηλικιωμένους, έγκλειστους ή κατοίκους ακριτικών περιοχών. Ο Γλάρος Ιωνάθαν, σε σκηνοθεσία Πάρι Μέξη, βασίζεται στο πολυαγαπημένο αλληγορικό παραμύθι «Ο γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον» του Ρίτσαρντ Μπαχ, που περιγράφει την προσπάθεια του ατόμου να γίνει αποδεκτό από την κοινωνία γι’ αυτό που πραγματικά είναι.

Ο γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον είναι διαφορετικός. Σε αντίθεση με τους γλάρους του σμήνους του, πετάει όχι μόνο για να ψαρέψει τη λεία του, αλλά γιατί απλώς του αρέσει να πετάει. Οι γλάροι δεν καλοβλέπουν αυτή την αγάπη του και τον εξορίζουν ως αφύσικο, επικίνδυνο και ασεβή προς τις παραδόσεις τους. Ο Ιωνάθαν μένει μόνος και αναμετριέται με τα στοιχεία της φύσης. Χωρίς να το βάλει κάτω, εξασκείται στην πτήση, γίνεται καλύτερος και μια μέρα πετάει τόσο μακριά που συναντάει ένα σμήνος από άλλους γλάρους. Οι νέοι γλάροι τον υποδέχονται στην ομάδα τους και του αποκαλύπτουν πως κι εκείνοι εξορίστηκαν, ο καθένας από το δικό του σμήνος... Ο Ιωνάθαν ξεκινά να πετά μαζί τους, χαρούμενος που αγάπησε και διεκδίκησε μια ζωή καλύτερη από την απλή επιβίωση…

Στην παράσταση της Στέγης, οι ηθοποιοί, με τη συνεργασία των θεατών, συνδημιουργούν την ιστορία του γλάρου, χρησιμοποιώντας διαφορετικά μέσα αφήγησης. Η αφήγηση αλλάζει χέρια, σώματα και στόματα, καθώς το κοινό και οι ηθοποιοί εναλλάσσονται στους ρόλους του Ιωνάθαν, των άλλων γλάρων και των στοιχείων της φύσης. Με τον τρόπο αυτόν, οι θεατές παρακολουθούν από διαφορετικές οπτικές την ιστορία και, ως τολμηροί γλάροι, παρακινούνται να ακολουθήσουν το δικό τους μονοπάτι στη ζωή και να μη διστάσουν να ανοίξουν τα φτερά τους για να πετάξουν! Γιατί ο καθένας μας κρύβει ένα γλάρο Ιωνάθαν μέσα του…

Συντελεστές:
Πάρις Μέξης: θεατρική διασκευή, σκηνοθεσία, σκηνογραφία
Νίκος Κυπουργός: πρωτότυπη σύνθεση μουσικής
Γιωργίνα Γερμανού: σκηνογραφία
Μάνος Βαβαδάκης: βοηθός σκηνοθέτη

Ερμηνεύουν οι: Άντρη Θεοδότου, Κωνσταντίνος Καϊκής, Μαρία Μοσχούρη, Θεοδώρα Ντούσκα, Ουσίκ Χανικιάν

Εκτέλεση Παραγωγής: Κωνσταντίνα Γεωργίου / POLYPLANITY Productions

Απευθύνεται σε: Άτομα ηλικίας 8 έως… 108 ετών που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στο θέατρο, όπως ασθενείς, ηλικιωμένοι, έγκλειστοι, κάτοικοι απομακρυσμένων ή ακριτικών περιοχών κ.ά.

Ημερομηνίες: Οκτώβριος 2015 – Μάιος 2016 

Κρατήσεις: Tηλ: 213 017 8002, education@sgt.gr


Το Άσυλο Ανιάτων στην Κυψέλη (Αγ. Ζώνης 39). Χρόνια έμενα εκεί δίπλα, αλλά δεν είχα μπει ούτε μία φορά. Και πήγαμε χθες για να παρακολουθήσουμε τον "Γλάρο Ιωνάθαν". Τι ωραία όταν η τέχνη ανοίγει τέτοιους χώρους για γνωριμία με τη γειτονιά! 
- Πρέπει να 'χεις στόχο!
- Το 'χω! [όπως είπαν και οι γλάροι στην παράσταση...]


Παρασκευή 27 Μαΐου 2016

Σελιδοδείκτες: ηλεκτρονικός οδηγός για τη λογοτεχνία και την ανάγνωση

Στον διαδικτυακό τόπο του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας "Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα" (http://www.greek-language.gr/digitalResources/index.html) διατίθεται το ηλεκτρονικό περιβάλλον Σελιδοδείκτες, ένας ηλεκτρονικός οδηγός για τη λογοτεχνία και την ανάγνωση. Το περιβάλλον περιλαμβάνει μια σειρά λημμάτων, που συγκροτούνται από κείμενα και πολυμεσικό υλικό (φωτογραφίες, βίντεο, ηχητικά αρχεία), με τα οποία αναδεικνύεται η πολυπλοκότητα του λογοτεχνικού φαινομένου και προτείνονται σύγχρονοι τρόποι και ερμηνευτικά εργαλεία για την ανάγνωση των λογοτεχνικών κειμένων. 
Τα λήμματα συγκροτούνται στις ενότητες: Ανάγνωση και αναγνώστες, Τεχνικές και τρόποι γραφής, Λογοτεχνία και διαδίκτυο, Ιστορία και κοινωνία, Λογοτεχνικά γένη και είδη, Σύγκριση και διακαλλιτεχνικές σχέσεις, Λογοτεχνία και εκπαίδευση: 

Πέμπτη 26 Μαΐου 2016

"Ο φάλτσος νάνος" με ηχογραφημένη αφήγηση της συγγραφέως

Ενόψει της πολλοστής ανατύπωσης του Φάλτσου νάνου, μπήκαμε για ηχογράφηση στο στούντιο, 
ώστε με ένα QR code να μπορούν οι αναγνώστες, αν θέλουν, να ακούνε την αφήγησή μου. Περισσότερες λεπτομέρειες σύντομα.
Μουσική-ηχοληψία: Guido De Flaviis.
Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, σε εικονογράφηση της Νίκης Λεωνίδου:
http://www.metaixmio.gr/products/2138--.aspx


Διεθνές συνέδριο: Αφηγήσεις της κρίσης. Λογοτεχνία και κινηματογράφος σε Ιταλία, Ελλάδα, Γερμανία (2000-2015)

Το Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια της Νάπολης "L’Orientale" (Ιταλία) και της Λειψίας (Γερμανία) διοργανώνει συνέδριο με θέμα "Αφηγήσεις της κρίσης. Λογοτεχνία και κινηματογράφος στην Ιταλία, Ελλάδα και Γερμανία (2000-2015)". Το συνέδριο αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου ερευνητικού προγράμματος που έχει εγκριθεί από τη Γερμανική Υπηρεσία Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών (DAAD). 
Το συνέδριο θα διεξαχθεί 1-3 Ιουνίου στην Αθήνα. Οι εργασίες των δύο πρώτων ημερών θα πραγματοποιηθούν στο Κεντρικό Κτήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών, αμφιθέατρο "Άλκης Αργυριάδης", Πανεπιστημίου 30, και της τρίτης μέρας (3/6) στο Παλαιό Πανεπιστήμιο, Θόλου 5, στην Πλάκα. 
Στο συνέδριο συμμετέχουν ομιλητές από τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ελλάδα οι οποίοι θα παρουσιάσουν τα πορίσματά τους πάνω στους τρόπους αποτύπωσης της πρόσφατης οικονομικής κρίσης στη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο. Χαρακτηριστικό ωστόσο του συνεδρίου είναι ότι δίνει λόγο και βήμα στους ίδιους τους δημιουργούς. Ενότητες του συνεδρίου είναι αφιερωμένες στους Πέτρο Μάρκαρη και Χρήστο Οικονόμου με την παρουσία των συγγραφέων, ενώ το συνέδριο κλείνει με διάλογο μεταξύ δημιουργών της νεότερης γενιάς (Χρήστος Αστερίου, Κάλλια Παπαδάκη, Μάκης Τσίτας και Βάσια Τζανακάρη). Στην ενότητα για τον κινηματογράφο συμμετέχουν οι σκηνοθέτες Γιώργος Γεωργόπουλος και Aμέρισσα Μπάστα καθώς και ο Διευθυντής του Φεστιβάλ μικρών ταινιών Δράμας, Αντώνης Παπαδόπουλος. Κύρια γλώσσα εργασίας του συνεδρίου είναι η γερμανική, θα υπάρξουν ωστόσο και συνεδρίες/διαλέξεις στα ελληνικά. Το πρόγραμμα του συνεδρίου βρίσκεται στον ιστότοπο του Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών: http://www.gs.uoa.gr/proboli-newn/die8nes-synedrio-1-3-ioynioy-2016-me-8ema-afhgiseis-ths-kr-shs-logotexnia-kai-kinhmatografos-sthn-ital-a-ellada-kai-german-a-2000-2015.html

"Η γιαγιά μου και ο παππούς μου": νέο βιβλίο

Κυκλοφόρησε σήμερα το νέο μου βιβλίο, Η γιαγιά μου και ο παππούς μου
από τις Εκδόσεις Ψυχογιός, σε εικονογράφηση της Χρύσας Σπυρίδωνος:

H γιαγιά μου… με περιμένει, όταν πάω να τη δω, μ’ ανοιχτή την αγκαλιά της, κι εγώ σφίγγω τα χέρια στον λαιμό της και μυρίζω τα μαλλιά της.

Ο παππούς μου… δε βλέπει λέξη να διαβάσει αν δε φοράει τα γυαλιά του, αλλά αστράφτει, όταν με βλέπει, απ’ τη χαρά του.

Η γιαγιά μου και ο παππούς μου… δεν είναι πλούσιοι, σπουδαίοι, διάσημοι κι αστραφτεροί, μα νιώθω τυχερή γιατί τους έχω κι εκείνοι νιώθουν εξίσου τυχεροί.

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε εδώ: 

Τετάρτη 25 Μαΐου 2016

Ένα διόλου τρελό "Τρελό τρελό Αριθμητάρι"!


Ούτε μια στιγμή, γράφοντας τα βιβλία της "τρελής τρελής" σειράς, δεν είχα στο μυαλό μου τη σχολική τάξη - σκεφτόμουν πώς θα μου άρεσε να μάθουν κάποια πράγματα τα δικά μου παιδιά κι έτσι προχώρησα. Η αγάπη των εκπαιδευτικών ήρθε στην πορεία και νιώθω απέραντη ευγνωμοσύνη γι' αυτό. Μια νέα κριτική στο site των Εκδόσεων Ψυχογιός, από τη νηπιαγωγό Αρχοντία Λιάκου:

"Το «Τρελό τρελό Αριθμητάρι» δεν είναι διόλου «τρελό», το αγαπήσαμε πολύ και μάλιστα από την πρώτη στιγμή. Μέσα από αυτό, στην τάξη ενός νηπιαγωγείου καταφέραμε να συνδέσουμε πολλά γνωστικά αντικείμενα και να οδηγηθούμε σε μονοπάτια μαγικά. Καταφέραμε να διδαχτούμε Γλώσσα διαβάζοντας και αναλύοντας τα ποιήματα. Γεωγραφία μιλώντας για την Ανταρκτική, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση μιλώντας για τις πορτοκαλιές, τα δέντρα, τη βροχή. Για το ηλιακό σύστημα και τους πλανήτες, για τα επαγγέλματα (βοσκός, γεωργός κ.ά), για μορφολογικά και άλλα βασικά χαρακτηριστικά των ζώων και των φυτών. Καταπιαστήκαμε με Τέχνες όπως εικαστικά, θεατρικό παιχνίδι, μουσικοκινητική αγωγή. Στα Πολιτιστικά θέματα μιλήσαμε για γιορτές όπως οι Απόκριες μέσα από τον αριθμό δώδεκα και φυσικά ασχοληθήκαμε πολύ με τα Μαθηματικά με έναν τρόπο ευχάριστο και διασκεδαστικό για τα παιδιά. Ανακαλύψαμε κρυμμένους αριθμούς, μάθαμε χωροχρονικές έννοιες (πάνω, κάτω, πίσω από κλπ), μετρήσαμε, προσθέσαμε, αφαιρέσαμε και μοιράσαμε. Ένα βιβλίο «πολυ-εργαλείο» στα χέρια κάθε εκπαιδευτικού και ένα βιβλίο «κόσμημα» στα χέρια κάθε γονιού που θέλει με χαριτωμένο τρόπο και χωρίς πίεση να κάνει το παιδί του να αγαπήσει τους αριθμούς και να ’ρθει σε επαφή από μικρή ηλικία με την καλή και ποιοτική μουσική."

Δευτέρα 23 Μαΐου 2016

Εγκαινιάστηκε η 9η παιδική-νεανική βιβλιοθήκη του Δικτύου Journalists Acting


Είναι γνωστό για τις πολικές θερμοκρασίες τον χειμώνα και για το λόγο αυτό δημιουργήθηκε εκεί ένας νέος ζεστός χώρος... 

Ο λόγος για το Κάτω Νευροκόπι Δράμας, όπου την Κυριακή 22 Μαΐου 2016 στις 12.30, εγκαινιάστηκε η ένατη βιβλιοθήκη του Δικτύου Εθελοντών «Δημοσιογράφοι σε Δράση» (Journalists Acting). 

Σ' έναν χώρο μεγαλύτερο των 80 τ.μ. δημιουργήθηκε η νέα βιβλιοθήκη, με την ευγενική χορηγία των ΙΚΕΑ του ομίλου Fourlis (Μέγας Χορηγός), με σκοπό να καλλιεργήσει την αγάπη για το βιβλίο στα 450 παιδιά της περιοχής.

Η βιβλιοθήκη στεγάζεται στο κτίριο του Επαγγελματικού Λυκείου και είναι στο σχολικό συγκρότημα με το Γυμνάσιο και το Γενικό Λύκειο. 

H ένατη βιβλιοθήκη στο Κάτω Νευροκόπι έγινε πραγματικότητα χάρη στην πολύτιμη βοήθεια εταιρειών, φορέων χορηγών και ιδιωτών καθώς και του δήμου Κάτω Νευροκοπίου. Τον σχεδιασμό, την επίπλωση και διακόσμηση ανέλαβαν και αυτή τη φορά τα ΙΚΕΑ.
Το Κάτω Νευροκόπι καταλαμβάνει συνολικά έκταση 872 τ.χλμ. και είναι ο μεγαλύτερος σε έκταση δήμος της Ελλάδας.
Χορηγοί και Υποστηρικτές

Τη δημιουργία της βιβλιοθήκης στο Κάτω Νευροκόπι υποστήριξαν εκτός από τον Μέγα Χορηγό ΙΚΕΑ και οι εξής εταιρείες και φορείς:
- Πνοή Ελπίδας, Αστικός Μη Κερδοσκοπικός Φορέας
- Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Αρωγής που πρόσφερε 2 υπολογιστές
- Εκδοτικοί οίκοι Ιανός, Ψυχογιός και Λιβάνης
- ΑS Company (εκπαιδευτικά παιχνίδια)
- AMF Mεταφορική
- Interlife Ασφαλιστική
- Aquatherm Ελλας ΑΒΕΕ 
- Όμιλος Αγροτεχνολογίας Ευθυμιάδη
- Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος
- Social Welfare Club IB του Κολεγίου Ανατόλια
-Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Μακεδονίας-Θράκης (ΕΣΗΕΜ-Θ) /Μορφωτικό Ίδρυμα
- Εφημερίδα «Μακεδονία»
- Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη

Ποιοι είμαστε και πώς μπορείτε να βοηθήσετε
Το Δίκτυο Εθελοντών «Δημοσιογράφοι σε Δράση» (Journalists Acting) ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 2014 από 23 δημοσιογράφους. Επιδίωξη του Δικτύου είναι η δρομολόγηση, ανά διετία, πρωτοβουλιών εθελοντικού χαρακτήρα, που στόχος είναι να κομίζουν μικρές αλλά ουσιαστικές αλλαγές στις τοπικές κοινωνίες.

Η πρώτη πρωτοβουλία του Δικτύου αφορά τη δημιουργία δέκα πλήρως εξοπλισμένων παιδικών και νεανικών βιβλιοθηκών σε ισάριθμες ακριτικές ή απομονωμένες περιοχές της Ελλάδας.

Οποιοσδήποτε επιθυμεί να προσφέρει βιβλία ή άλλο υλικό απευθείας στους δικαιούχους, μπορεί να επικοινωνήσει με το Δίκτυο στη διεύθυνση journalistsacting@gmail.com ή να αναζητήσει πληροφορίες στην ιστοσελίδα μας http://journalistsacting.org/ και στη σελίδα μας στο Facebook.